ZMO Başkanı Erkut Uluçam, yaptığı yazılı açıklamada, ülkeye giren bitkisel ve hayvansal ürünlerde karantina uygulamalarının etkin şekilde işletilmemesinin bugün yaşanan krizlerin temel nedeni olduğunu kaydetti. Tarımda yaşanan sürecin tesadüf olmadığını ifade eden Uluçam, narenciyede başlayan krizin hayvancılığa sıçradığını söyledi.
Uluçam, ülkeye gelen her türlü bitkisel materyalin karantina kapsamında laboratuvar testlerinden geçirilmesinin zorunlu olduğunu belirterek, bu testlerin bugüne kadar yapılıp yapılmadığının belirsizliğini koruduğunu dile getirdi.
Avrupa Birliği’nin yıllar önce Tarım Bakanlığı’na bitki sağlığı ve karantina laboratuvarı kurulması için ekipman hibesi yaptığını hatırlatan Uluçam, bakanlığın bu laboratuvar için bina yapma yükümlülüğünü yerine getirmediğini kaydetti. Küçük Kaymaklı’da bina yapılması için yer tahsis edilmesine rağmen sürecin sonuçsuz kaldığını ifade eden Uluçam, gelinen noktayı “sıfıra sıfır, elde var sıfır” sözleriyle özetledi.
Şap hastalığının Türkiye’de aylar öncesinden yayılmaya başladığını anımsatan Uluçam, saman ve sap ithalatının durdurulduğunu ancak silaj benzeri ürünlerin ülkeye girişine izin verildiğini belirtti. Buna rağmen ürünler ve bu ürünleri taşıyan araçlar için girişlerde herhangi bir dezenfeksiyon uygulanmadığını vurgulayan Uluçam, şap hastalığının ülkeye girişini önlemek için hiçbir ciddi önlem alınmadığını söyledi.
Uluçam, yıllar önce yürürlüğe giren ve şap hastalığının kontrolüne ilişkin ayrıntılı kurallar içeren tüzüğün tam da bugünler için hazırlandığını ancak uygulamada karşılık bulmadığını kaydetti. Ayrıca 2001 yılında Bakanlar Kurulu tarafından alınan ve et ile süt ürünlerinin ülkeye girişini yasaklayan kararları hatırlatan Uluçam, bu kararların 2005 yılında yürürlükten kaldırıldığını anımsattı.
Türkiye’de uzun yıllardır uygulanan karantina kurallarına da değinen Uluçam, ikinci el tarım aletleri ithalatında bitki sağlığı sertifikasının zorunlu olduğunu belirterek, toprak ve bitki kalıntıları yoluyla zararlı organizmaların taşınmasının ciddi risk oluşturduğuna dikkat çekti.
Şap virüsünün çevrede uzun süre canlı kalabildiğini vurgulayan Uluçam, virüsün ayakkabılarda aylarca, samanda ve kuru otlarda ise uzun süre hastalık yapma gücünü koruyabildiğini ifade etti. Virüsün hayvan bakıcılarından nakil araçlarına, ahırlara girip çıkan kişilerin giysi ve çizmelerinden kuşlara kadar çok geniş bir alanda bulaşma riski taşıdığını söyledi.
Olası bir genel salgının hayvancılık sektöründe telafisi mümkün olmayan maddi kayıplara yol açabileceği uyarısında bulunan Uluçam, gerekli önlemlerin acilen alınmaması halinde ülkenin çok daha ağır bir tabloyla karşı karşıya kalabileceğini kaydetti.
