SÜTEK’te Alarm Zilleri: “Borç Batağında Yüzüyor, Üretici de Batma Noktasında”
Lefkoşa – Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) İskele Milletvekili Fide Kürşat, Süt Endüstrisi Kurumu’nun (SÜTEK) mali yapısının çökme noktasına geldiğini belirterek, kurumun 100 milyon TL’ye yaklaşan açıkla iflas etmiş durumda olduğunu savundu. Kürşat, Tarım Bakanı Hüseyin Çavuş’un kamuoyuna yaptığı “her şey yolunda” açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını ifade etti.
“SÜTEK İflasını Açıklamamış Batık Bir Kurumdur”
Kürşat, SÜTEK’in 26,8 milyon TL’lik overdraft limitinin tamamen dolduğunu, imalatçılardan ve Maliye’den alınan avansların yetersiz kaldığını, üretici ödemelerinin geciktiğini ve çeklerin karşılıksız çıkmaya başladığını belirtti. Ayrıca, üreticiden kesilen Genel Tarım Sigortası Fonu paylarının fona aktarılmadığını, bu emanet paraların da üretici ödemelerinde kullanıldığını iddia etti.
“Prim Artışı Yetersiz, Bütçe Gerçekçi Değil”
2025 bütçesinde SÜTEK’e ayrılan kaynakların yetersiz olduğunu vurgulayan Kürşat, süt primi artışlarının hayat pahalılığı oranında yapılmadığını, bu nedenle kurumun gelir-gider dengesinin bozulduğunu söyledi. Kurumun 2024 yılını 15 milyon TL zararla kapattığını, 2025’in ilk yarısında ise bütçesinin yarısından fazlası kadar açık verdiğini ifade etti.
“Muhasebe Şeffaf Değil, Gerçekler Gizleniyor”
Kürşat, Bakan Çavuş’un “SÜTEK üç aylık hesaplarında 10,5 milyon TL artıdadır” açıklamasını eleştirerek, bu hesapların emanet paraları ve önden alınan destekleri yansıtmadığını, dolayısıyla gerçek mali tabloyu gizlediğini savundu. “Bu tablo şirketler için hazırlanmış bir şablondur, kamu kurumu için geçerli değildir” dedi.
“Süt Kalitesi Düşürülüyor, Teminat Sistemi Çöktü”
Kürşat, süt fiyatlarının yağ oranı analizleriyle oynanarak düşürüldüğünü, pazarlanmayan sütün kalitesinin düşük gösterilip fiyatının yarıya indirildiğini, böylece imalatçılara avantaj sağlandığını iddia etti. Ayrıca, teminat sisteminin çöktüğünü, borçlu imalatçılara süt verilmeye devam edildiğini ve bu durumun pazarlama krizine yol açtığını belirtti.
“SÜTEK Batarsa, Üretici de Batar”
Kürşat, “Bu gidişle sadece kurum değil, üretici de batacak” diyerek hükümeti uyardı. Kurumun yıllık 187 milyon TL’lik bütçesine rağmen 100 milyon TL açık verdiğini, bu durumun sürdürülemez olduğunu ve acil yapısal reformlara ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Kürşat açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Yıllık bütçesi 187 milyon olan kurum, ilk altı ayda bütçesinin yarısından fazla açık vermiş. Süt kurumu Overdrafı bu şekilde ekside devam ettirilirse yaklaşık 40 milyonun üzerinde de faiz gideri olacak. Sonuç itibariyle SÜTEK iflasını açıklamamış batık bir kurumdur. Sayın bakan hala daha çıkıyor diyor ki ben üç aylık hesaplarını inceledim tamamdır. Aynı üç aylık tahakkuk esaslı gelir tablosu benim elimde de var, ben de inceledim. Bu hazırlanan şaplon şirketler için de aynı aynıdır. Ama siz önden aldığınız ya da üreticiden kesip emanet aldığınız sigorta yatırımını yapmayıp üretici ödemesinde kullanırsanız, bu tablonun içinde bunların yeri yoktur. Çünkü bunlar hiç bir zaman sizin geliriniz gideriniz değildir. Bunları sizin yapmamanız lazım zaten onlar bir şekilde ödenmiş görünüyor sizin bu tarafta 100 milyon açığınız oluşuyor da fark etmiyorsunuz. Ben Binboğa için bu bir yıl önce yine feryat etmiştim mecliste Binboğa battı çek yasağına giriyor diye. O dönemde yine hükümet kanadı yok öyle bir şey demişti. Binboğa battı. Şu anda SÜTEK ondan beter bir pozisyona düşürüldü ve sayın bakan hala daha her şey yolunda diyor.
Diğer taraftan çalışanlara usulsüzlükler yaptırıyor. Süt borsası teklif süreçlerine mevzuata aykırı süreçler yaşanıyor. Süt fiyatları yağ oranı üzerinden fiyatlandırılıyor, analiz sonuçları ile oynanıyor, düşürülüyor. Pazarlamayan sütün kalitesi düşük gösteriliyor ve fiyatını yarıya çekiyor imalatçıya peşkeş çekiyor. Teminat düzeni altüst oldu. Üretilip pazarlanan sütün tamamı %100 teminat altındayken bugün sütün %50’si bile teminat altında değil. Pazarlamada yaşanan sıkışıklıktan dolayı borçlu imalatçılara süt veriyor halbuki borçlu İmalatçılar süt vermemesi yönünde karar var. Sayın Bakan hiçbir kimseyi takmıyor. Tek adam zihniyetiyle ben yaptım oldu kafasında. Bu gidişle SÜTEK ile beraber Üretici de batacak…”
