Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Bütçesi ve Mahkemeler Bütçesi oy birliğiyle kabul edildi.
Genel Kurul’un bugünkü toplantısında ilk olarak 43 milyon 171 bin TL’lik Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) bütçesi ele alındı. Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Ürün Solyalı, bütçe üzerine söz aldı.
Bağımsız denetim kurumlarının önemine vurgu yapan Solyalı, bu kurumların doğru şekilde bütçelenmesini önemsediklerini kaydetti.
Ombudsman’ın bütçedeki payının yüzde 0,02 olduğunu aktaran Solyalı, gerekli desteğin bağımsız denetim kurumlarına verilmesinin önemli olduğunu vurguladı. Ombudsman’dan beklentinin çok olduğunu belirten Solyalı, Ombudsman’ın görevlerinden bahsetti.
Ombudsman’ın hazirana kadar olan raporunda başvuruların düştüğünün görüldüğünü söyleyen Solyalı, Ombudsman’ın yetki ve görevlerinin tekrar gündeme alınması gerektiğini kaydetti.
Ombudsman’ın “tavsiye verici” bir yetki kullandığını anlatan Solyalı, çıkardığı raporların bağlayıcı bir özelliğe gelmesi gerektiğinin altını çizdi.
Ombudsman’ın talep ettiği belgeleri yetkililerden defalarca istemesine rağmen edinemediğini söyleyen Solyalı, Ombudsman Yasası’nın da "ellenmesi" gerektiğini belirtti. Talep edilen evrakın Ombudsman’a ulaşmamasının sorun olduğunu kaydeden Solyalı, bu konuda da idari ve cezai yaptırım olması gerektiğini belirtti.
Ombudsman’ın idarenin yasaya uygun davranıp davranmadığı konusunda harekete geçebileceğini söyleyen Solyalı, tabanca izinlerinin Resmi Gazete’de yayımlanmaması konusunu örnek gösterdi, bu konuda Ombudsman’ın harekete geçmesini istediğini kaydetti. Solyalı, önceki Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın bugün yaptığı seçime bir gün kala 150 kişiye noter izni verildiği, 600 tabanca izni verildiği yönündeki açıklamalarının da raporlanmasını istedi.
Ülkede sayısız insan hakkı ihlali olduğunu ve bunların raporlandığı bir yer olmadığını savunan Solyalı, bunların Ombudsman yetkisine alınması için yasal değişiklik yapılması gerektiğini söyledi.
“Daha geniş denetim alanı verilmesi ve bütçesinin tartışmasız rahat olması zorunludur.” diyen Solyalı, Ombudsman’ın kararlarının “tespit kararları” niteliğinde olmasının yeterli olmadığını, idari ve cezai yaptırım noktasına gelmesi gerektiğini yineledi.
Ombudsman’ın bütçesinin yeterli olmadığını belirten Solyalı, buna rağmen Ombudsman’ın iyi işler yaptığını ancak beklentilerinin daha fazla olduğunu vurguladı.
Ardından bütçe oy birliğiyle kabul edildi ve 1 milyar 285 milyon 717 bin TL’lik Mahkemeler bütçesinin görüşülmesine geçildi.
Bütçe üzerine ilk olarak CTP Milletvekili Salahi Şahiner söz aldı.
CTP Milletvekili Salahi Şahiner, Mahkemeler’in düşürüldüğü durumdan utanç duyduğunu belirtti, “Adaletten tasarruf olmaz.” dedi.
Mahkemeler’in yükü arttıkça hükümetin sorumluluktan kaçtığını savunan Şahiner, “Yargının itibarını koruyamayan bir hükümet devletin temellerini sarsar.” dedi.
Kaynak aktarımındaki aksaklıklar yüzünden Mahkemeler’in aşındırıldığını savunan Şahiner, yargının üzerindeki yükün büyük bir kısmının hükümet icraatından kaynaklandığını ifade etti.
Önümüzdeki dönemde yargının üzerindeki yükün daha da ağırlaşacağı öngörüsünü paylaşan Şahiner, bugün Mahkemeler’in insanüstü bir gayretle iş yapmaya çalıştığını söyledi ve buna ayrılan bütçeyi yetersiz olduğu gerekçesiyle eleştirdi.
Yargının işlerini kolaylaştıracak adımların hükümet tarafından planlanması gerektiğini kaydeden Şahiner, Hükümeti yargıya “gözünü kulağını kapatmakla” suçladı. Mahkemeler’in eksikliklerine değinen Şahiner, yıllar öncesinden var olan eksiklikleri hala konuşmak zorunda kalmalarına tepki gösterdi.
Dijital seçim için gerekli altyapının hazırlanması için bütçede bir kaynak olmadığını belirten Şahiner, Mahkeme binalarının fiziki yapılarına da değindi.
CTP Milletvekili Ürün Solyalı da söz alarak, Mahkemeler’in bağımsızlığının önemine vurgu yaptı.
Mahkemelerin düşürüldüğü durumdan tedirgin olduklarını ifade eden Solyalı, Mahkemeler Bütçesi Komite’de görüşülürken Mahkeme Başkanı’nın her yıl aynı sözlerin verildiğini ancak bu sözlerin tutulmadığını söylediğini savundu.
51 tane yargıcın bilinmeyen bir nüfusa hizmet verdiğini kaydeden Solyalı, yargıçların üzerinde büyük bir yük olduğunu söyledi.
Mahkemelerin fiziksel koşullarının iyileştirilmesine de ihtiyaç olduğunu vurgulayan Solyalı, Mahkeme Başkanı’nın Komite’de, Girne ve Gazimağusa mahkemelerine yeni bina ihtiyacını hükümete defalarca ilettiğini ve Gazimağusa’da mahkemelerin yanındaki arazinin Bakanlar Kurulu kararı ile kendilerine verilmesini istediklerini söylediğini belirtti.
“Mağusa’da mahkemelerin yanındaki arazinin Mahkeme’ye devri ile alakalı son 10 günde bir işlem yaptınız mı?” diye soran Solyalı, Girne’de de Mahkeme’nin karşısındaki binaya ilişkin bir talebin olduğunu kaydetti.
Yerinden söz alan İçişleri Bakanı Dursun Oğuz, Girne ile ilgili kendilerine talep geldiğini ve konu üzerinde çalışıldığını söyledi.
Ürün Solyalı, Lefkoşa’daki binaya da gerekli bütçenin ayrılmadığını belirterek, binaya gerekli tadilat ve güçlendirmenin yapılması gerektiğini vurguladı. Mahkemelerdeki araç sorununa da değinen Solyalı, bunun tebligatları da aksattığını söyledi.
Solyalı, Mahkemeyi “yalvarır pozisyona” düşürülmesini kabul etmeyeceklerini kaydetti.
Ardından Mahkemeler Bütçesi oy birliğiyle kabul edildi ve 18 milyar 407 milyon 131 bin TL’lik Sağlık Bakanlığı Bütçesinin görüşülmesine geçildi.
